Sáng 12-11, tại Trung tâm Hội nghị quốc gia, Hà Nội, Hội đồng chức danh giáo sư Nhà nước đã tổ chức Lễ công bố quyết định và trao chứng nhận giáo sư, phó giáo sư (GS, PGS) năm 2015. Năm nay, cả nước có 522 GS, PGS được phong tặng. Ông Đinh Thế Huynh, Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Trung ương Đảng, Trưởng ban Tuyên giáo Trung ương và bà Nguyễn Thị Doan – Phó Chủ tịch nước đã tới dự.
Phó Chủ tịch nước Nguyễn Thị Doan trao giấy chứng nhận đạt tiêu chuẩn chức danh GS cho các tân GS. Ảnh: I.T
Những cái nhất năm nay
Theo GS. Trần Văn Nhung – Tổng Thư ký Hội đồng chức danh GS Nhà nước – cho biết năm 2015, tổng số nhà giáo đăng ký xét đạt tiêu chuẩn chức danh GS, PGS là 681 người, trong đó xét GS là 74 người, PGS là 607 người. Các ứng viên này đã được các hội đồng chức danh GS xét qua ba cấp: Cấp cơ sở, cấp ngành và cấp Nhà nước.
Ông Nhung cho biết, Hội đồng các cấp đặt yêu cầu ngày càng cao về chất lượng khoa học của các ứng viên theo hướng hội nhập quốc tế. Việc xem xét, thẩm định ở các hội đồng đảm bảo tính nghiêm túc, khách quan, công tâm. Cho đến nay chưa phát hiện các sai sót xảy ra.
Kết quả là đã có 52 người đạt tiêu chuẩn chức danh GS (đạt tỷ lệ 70,27%) và 470 người đạt tiêu chuẩn chức danh PGS (đạt tỷ lệ 76,65%).
Trong số 28 ngành, ngành có nhiều GS, PGS mới nhất là ngành y với 9 GS và 66 PGS, ngành kinh tế có 3 GS và 53 PGS, ngành quân sự có 3 GS và 34 PGS…
Ngược lại, các ngành luyện kim, cơ học và toán học có ít GS, PGS mới. Đặc biệt, năm nay, luyện kim là ngành duy nhất không có ai được công nhận đạt chuẩn chức danh GS, PGS. Ngành chỉ có một ứng viên đăng ký chức danh GS nhưng không đạt.
Năm nay, cũng có 5 PGS là người dân tộc thiểu số, trong đó có 1 PGS người dân tộc Hà Nhì và 4 PGS người dân tộc Tày. Số nữ GS, PGS đợt này là 129 người, chiếm 24,9%. Các GS, PGS mới ngày càng được trẻ hóa. Có trên 61% ứng viên đạt chức danh GS, PGS dưới 50 tuổi.
Đánh giá về đợt xét duyệt năm nay, Chủ tịch Hội đồng chức danh GS Nhà nước, ông Phạm Vũ Luận – Bộ trưởng Bộ GD-ĐT – cho biết chất lượng khoa học của các ứng viên đều rất tốt. Số ứng viên có công trình nghiên cứu khoa học đăng trên các tạp chí quốc tế tăng so với mọi năm, nhất là ở những ngành khoa học tự nhiên, công nghệ và y học. Cũng theo GS. Trần Văn Nhung, GS trẻ nhất năm nay là TS. Nguyễn Văn Hiếu (ngành vật lý) – Phó Viện trưởng ITIMS, Trường ĐH Bách khoa Hà Nội – 43 tuổi. Bố mẹ là nông dân ở Thừa Thiên – Huế nhưng TS. Hiếu đã nỗ lực rất nhiều trên con đường học tập, nghiên cứu để dành nhiều thành tích đáng nể. TS. Nguyễn Văn Hiếu là tác giả hoặc đồng tác giả của 130 công trình khoa học, trong đó 85 công trình đăng trên các tạp chí quốc tế ISI. GS cao tuổi nhất: Đó là TS. Nguyễn Đức Lợi, 69 tuổi, ngành cơ khí. Kỷ lục trẻ nhất trong 35 năm qua là 3 GS được công nhận khi mới 37 tuổi. Đó là các GS. Phan Thanh Sơn Nam (năm 2014, ngành hóa học, ĐH Bách khoa TP.HCM), GS. Nguyễn Quang Diệu (năm 2011, ngành toán học, ĐH Sư phạm Hà Nội) và GS. Hoàng Ngọc Hà (năm 1996, ngành khoa học trái đất, ĐH Mỏ – Địa chất).
Ông Đinh Thế Huynh – Ủy viên Bộ Chính trị, Trưởng ban Tuyên giáo Trung ương (thứ 3 từ phải sang) và ông Phạm Vũ Luận – Bộ trưởng Bộ GD-ĐT (bìa trái) trao giấy chứng nhận cho các tân giáo sư sáng 12-11. Ảnh: N.Huê |
PGS trẻ nhất năm nay là TS. Hồ Khắc Hiếu, ngành vật lý, ĐH Duy Tân, 31 tuổi. Kỷ lục đạt chức danh PGS trẻ nhất vẫn là ở 29 tuổi, đó là các GS. Nguyễn Khánh Diệu Hồng (năm 2012, ngành hóa học, ĐH Bách khoa Hà Nội) và Phạm Hoàng Hiệp (năm 2011, ngành toán học, ĐH Sư phạm Hà Nội). Sau 35 năm, ngành toán học có thêm nữ GS: Đợt phong tặng chức danh GS năm nay cũng đánh dấu một điểm đặc biệt của ngành toán học khi lần thứ hai có nữ GS, đó là TS. Lê Thị Thanh Nhàn, 45 tuổi, Phó Hiệu trưởng ĐH Khoa học – ĐH Thái Nguyên. Trước đó, nữ toán học đầu tiên của Việt Nam là GS. Hoàng Xuân Sính. Bà Sính được phong hàm GS năm 1980, khi 47 tuổi, và là nữ GS toán học duy nhất của Việt Nam trong suốt 35 năm qua. GS. Trần Văn Nhung cũng cho biết năm nay có hai vợ chồng cùng được công nhận chuẩn PGS. Đó là TS. Phan Thị Phượng Trang, sinh năm 1977, và TS. Nguyễn Đức Hoàng, sinh năm 1976. Cả hai vợ chồng tân PGS đều là giảng viên ngành sinh học, ĐH Khoa học Tự nhiên – ĐH Quốc gia TP.HCM.
Vinh quang và trách nhiệm
Tại buổi lễ, đồng chí Đinh Thế Huynh nhấn mạnh: Kế thừa là phát huy truyền thống quý trọng, tin dùng người tài của cha ông, Đảng, Nhà nước ta luôn tâm niệm việc phát hiện trọng dụng và bồi dưỡng nhân tài.
Đào tạo đội ngũ trí thức, phát hiện, trọng dụng nhân tài là một trong những ưu tiên hàng đầu trong việc xây dựng, phát triển nguồn nhân lực và thật sự trở thành bộ phận cấu thành quan trọng trong đường lối đổi mới, nhất là trong công tác cán bộ của Đảng. Đồng chí Đinh Thế Huynh bày tỏ vui mừng được biết số GS, PGS được công nhận đạt tiêu chuẩn hàng năm ngày càng được trẻ hóa, năng lực chuyên môn và trình độ ngoại ngữ được nâng lên; ngày càng nhiều người là tác giả các công trình khoa học giá trị được công bố trên các tạp chí có uy tín trên thế giới, được ứng dụng một cách có hiệu quả trong đời sống kinh tế – xã hội của đất nước.
Bên cạnh đó, trong số các GS, PGS được công nhận năm nay, trên 95% là giảng viên các trường ĐH hoặc làm việc tại các viện nghiên cứu. Tiêu chuẩn, quy trình xét chọn từng bước được đổi mới, hướng tới hội nhập quốc tế. Đó là những tiến bộ tích cực, đúng hướng, là sự nỗ lực đổi mới của Hội đồng chức danh GS các cấp.
Tuy nhiên, bên cạnh những kết quả và tiến bộ đó, đồng chí Đinh Thế Huynh đồng thời lưu ý, chúng ta cần nhìn nhận một thực tế, đó là: Đất nước ta vẫn còn nghèo và đối mặt với nguy cơ tụt hậu. Chênh lệch về trình độ phát triển, về hạ tầng cơ sở, về khoa học công nghệ cũng như về chất lượng GD-ĐT còn lớn so với các nước trong khu vực và thế giới.
Điều đó đòi hỏi chúng ta phải vượt khó vươn lên, ở điểm xuất phát thấp thì càng cần phải đổi mới mạnh mẽ, chủ động và tích cực hội nhập khu vực và thế giới về chất lượng, phù hợp với điều kiện thực tế của Việt Nam. “Được công nhận GS, PGS là vinh dự lớn với mỗi người nhưng cũng là trách nhiệm lớn của các đồng chí trước Đảng, Nhà nước và nhân dân, trước thế hệ trẻ của đất nước” – đồng chí Đinh Thế Huynh nhấn mạnh.
Thiên Lam
Theo Báo Giáo Dục